Wist je dat maar liefst een derde van de woningbranden ontstaat in de schoorsteen? Dat is een heel hoog percentage, wanneer je bedenkt dat je dit kunt voorkomen. Door regelmatig rookdoorvoeren en schoorstenen te laten reinigen, verlaag je deze kans. Hieronder gaan we dieper in op het ontstaan en voorkomen van schoorsteenbrand.

Oorzaken schoorsteenbrand

Schoorstenen waarop kachels aangesloten zijn, met kolen, hout of stookolie als brandstof krijgen het snelst te maken met een schoorsteenbrand. Genoemde brandstoffen laten namelijk brandbaar restmateriaal, in de vorm van roet en/of creosoot, achter in de rookbuis. Omdat er bij de verbranding van gas geen vervuiling ontstaat, komt daar schoorsteenbrand vrijwel niet voor.

Niet alleen, niet verbrande brandstofdeeltjes kunnen vlam vatten, ook van buitenaf in de schoorsteen gevallen bladeren of een vogelnest kunnen brand teweeg brengen. Soms merk je een schoorsteenbrand niet eens. Andere keren gaat er een periode aan vooraf, waarin het rookkanaal minder goed trekt of je te maken krijgt met rook die langs de kacheluitlaat terug de kamer in komt.

Risico’s van slecht trekkende schoorsteen

Naast dat het minder goed trekken van de schoorsteen, een voorbode voor brand kan zijn, kleven er nog meer risico’s aan vast. Een volle schoorsteen, waarvan de rook terug de kamer inslaat, kan tot CO-vergiftiging leiden. CO, oftewel koolstofmonoxide, is een geur- en kleurloos gas dat vrijkomt bij een onvolledige verbranding van vluchtige en vaste brandstoffen.

CO-vergiftiging geeft weinig symptomen. Je kunt last krijgen van misselijkheid, een duizelig gevoel of de neiging hebben tot braken. In ons land is CO-intoxicatie de meest voorkomende oorzaak van overlijden door vergiftiging.

Voorkomen schoorsteenbrand

Je begrijpt dat het van het grootste belang is dat bovengenoemde situaties voorkomen worden. De oplossing is ervoor te zorgen dat de schoorsteen regelmatig en door een vakbekwame schoorsteenveger gereinigd en/of hersteld wordt.

1. Laten vegen van de schoorsteen

Wanneer een schoorsteen niet meer goed trekt, merk je dat aan rook in de kamer. Het beste is dat je al in een vroeg stadium bij de schoorsteenveger aan de bel trekt. Wacht er niet te lang mee. Mensen kunnen jarenlang met lichte verschijnselen van CO-vergiftiging lopen, zonder dat ze weten waar de oorzaak ligt. Eens dan dat de schoorsteen gekuist is, zijn de klachten plotseling verdwenen. Zover moet je het niet laten komen.

Het laten vegen van de schoorsteen kost gemiddeld € 60,- tot € 100,- per rookkanaal.

Afhankelijk van wat voor soort stooktoestel je hebt, kan er een wettelijke verplichting van kracht zijn die eist dat je elk jaar of tweejaarlijks de rookafvoer laat reinigen. In het gewest Vlaanderen geldt een jaarlijkse reinigingsplicht voor schoorstenen waarop een cv-installatie is aangesloten die vaste brandstoffen of stookolie verbruikt. Rookdoorvoeren van centrale verwarmingstoestellen op gas, moeten eenmaal in de twee jaar schoongemaakt worden.

De meest gunstige periode voor het laten vegen van de schoorsteen is in de zomer. De vogels zijn dan uitgenesteld, zodat eventueel nestmateriaal meteen verwijderd kan worden.

2. Schoorsteenreparatie

Wanneer een schoorsteen slecht trekt, hoeft dat niet te betekenen dat hij vervuild is door roet of objecten van buitenaf. Er kan ook iets anders aan de hand zijn. Als de schoorsteenschacht bestaat uit gemetselde stenen, kunnen deze versleten of poreus geworden zijn. Voegen aan de buitenkant kunnen vervangen worden. Poreus metselwerk kan voorzien worden van een impregneerlaag, waardoor er geen rook meer naar buiten kan lekken. Het kost ongeveer € 40,- per m2 om voegwerk te laten vervangen en reken op een € 12,50 per m2 voor nieuwe stenen zetten.

Tegenwoordig zien we ook steeds meer dat oude gemetselde schoorstenen worden voorzien van een (flexibele) rvs-rookbuis. Prijzen van brandveilige rvs-schoorsteenbuizen zijn afhankelijk van benodigde lengte, diameter en uitvoering. Vraag ernaar bij je schoorsteenveger.

3. Onderhoud kachels en cv-installaties

Om schoorsteenbrand te voorkomen, is het niet alleen belangrijk dat je schoorsteen vrij doorgang geeft aan de verbrandingsgassen, maar dat ook het inwendige van de kachel of de branders regelmatig schoongemaakt worden.

Bij cv-installaties is het wettelijk verplicht om de ketel én de rookdoorvoer periodiek te laten schoonmaken. Voor je eigen gezondheid en het voorkomen van schoorsteenbrand, laat je individuele verwarmingstoestellen ook het beste, elk jaar even nakijken.

Kosten van een cv-installatie plus de rookdoorvoer laten reinigen, liggen rond de € 100,- tot 150,-.

4. Plaatsen van een roetschuif

Soms is een schoorsteen moeilijk te bereiken, met het gevolg dat hij minder gereinigd wordt dan eigenlijk zou moeten. Om dit te ondervangen, kun je een roetschuif laten plaatsen. Deze schuif kan ergens halverwege, op een makkelijkere plaats aangebracht worden. Zo kun je tussendoor eenvoudig roetophopingen laten verwijderen.

Verzekering en schoorsteenbrand

Niet alleen de wet verplicht je tot het periodiek laten vegen van schoorstenen die op een cv-installatie zijn aangesloten. Ook bij een schadeclaim na een schoorsteenbrand, zal de verzekeringsmaatschappij een geldig attest eisen. Deze worden alleen verstrekt door een gecertificeerd installateur of schoorsteenveger.

Schoorsteen vegen voordelen

Inmiddels is het je duidelijk dat het tijdig laten vegen van de schoorsteen, de veiligheid verhoogd. Doordat het, na verbranding achtergebleven restmateriaal, structureel verwijderd wordt uit het rookkanaal voorkom je schoorsteenbrand. Daarnaast haal je meer rendement uit het stooktoestel, wanneer de schouw goed trekt. Dat is goed voor je portemonnee. Tot slot; vanuit een propere rookdoorvoer komen er minder fijnstof en roetdeeltjes in de omgevingslucht. En dat is weer goed voor het milieu.