Wanneer je een beetje handig bent en de durf hebt om op dak te klimmen, zou je in principe zelf je schoorsteen of rookafvoer schoon kunnen maken. Het probleem is echter dat volgens de wet, dit niet bij alle verwarmingssystemen is toegestaan. Hieronder lees je meer over welke schoorstenen je wél en welke je niét zelf mag reinigen en waarom.
Inhoudsopgave
Wanneer mag ik zelf mijn schoorsteen reinigen?
Het wel of niet zelf mogen reinigen van het rookdoorvoerkanaal of schoorsteen, is afhankelijk van het type toestel dat zijn rookgassen loost in de rookafvoer. Om te voldoen aan je wettelijke verplichting is in sommige gevallen een bewijs, ook wel attest genoemd, van een erkend schoorsteenveger vereist.
1. Centrale verwarmingsinstallaties van het type B: NEE
Type B verwarmingstoestellen zijn verwarmingsinstallaties met een open brander en die hun zuurstof betrekken uit de ruimte waarin ze zijn opgesteld. Je mag je schoorsteen niet zelf reinigen, wanneer het centrale verwarmingssysteem werkt op:
- Pellets, hout of steenkool. Ook wel vaste brandstof genoemd.
- Gas- of stookolie (mazout) installaties met een vermogen vanaf 20 kW.
Frequentie van laten reinigen schoorsteen
- Elk jaar: installaties die draaien op vaste brandstoffen en stookolie.
- Elke twee jaar: Centrale verwarmingssystemen op gas.
Wie zijn bevoegd rookafvoeren van cv-installaties te reinigen?
- Gecertificeerd installateur: de vakman van het installatiebedrijf dat het onderhoud van je cv-ketel in handen heeft, is tevens bevoegd om de rookdoorvoer ervan te reinigen. Hij mag zelfs niet eerder periodiek onderhoud aan de cv-installatie plegen, voordat het rookkanaal is schoongemaakt. Het reinigen van de rookdoorvoer plus het onderhoud van de ketel kost gemiddeld € 150,- tot € 200,-. Na de onderhoudsbeurt ontvang je van de specialist een afgetekend attest.
- Erkend schoorsteenveegbedrijf: ook schoorsteenvegers zijn bevoegd de rookafvoerkanalen van cv-installaties te reinigen. Zij mogen echter geen cv-ketel onderhoud uitvoeren. Als een schoorsteenveger de rookafvoer van je cv-installatie reinigt, geeft hij je een attest af dat alleen geldig is voor het rookafvoerkaaal. Dit moet je overhandigen aan de onderhoudsman van je cv-ketel, zodat hij de ketel schoon kan maken . De schoorsteenveger rekent gemiddeld voor een rookdoorvoer reinigen € 60,- tot € 100,-.
2. Open haard, gashaard, allesbrander of oliekachel: JA
Schoorstenen die niet aangesloten zijn op een centraal verwarmingssysteem, maar op een individueel werkende haard, vallen niet onder de reinigingsverplichting.
De schoorsteen laten vegen is voor deze soort verwarmingen niet verplicht. Je doet er echter wel verstandig aan het rookafvoerkanaal periodiek te (laten) reinigen en wel om reden van:
- Veiligheid: een goed trekkend rookkanaal, zal zeer zelden aanleiding geven tot CO-vergiftiging of schoorsteenbrand.
- Lagere energierekening: Een goed gereinigde schoorsteen zal de verbrandingsgassen sneller doen afvoeren, waardoor je een hoger rendement uit het stooktoestel haalt.
- Positieve bijdrage aan gezondheid en milieu: doordat er minder roetdeeltjes en fijnstof in de atmosfeer gestoten worden, draag je bij aan een gezondere lucht om in te ademen en een beter leefmilieu.
Schoorsteen zelf of laten reinigen?
Wanneer je niets te maken hebt met een centraal verwarmingssysteem, attest en eisen stellende verzekeringsmaatschappij, mag je in principe zelf je schoorsteen vegen. De vraag is alleen of dit verstandig is…
Kosten schoorsteen laten, versus zelf vegen
| Werk/Materiaal | Zelf vegen | Laten vegen |
|---|---|---|
| Schoorsteenveegset | € 30,- | € 60,- tot € 100,- |
| Reinigingsblok | € 10,- | € 10,- |
Zo op het eerste gezicht, lijkt het goedkoper om zelf de schoorsteen te vegen. Zolang er zich alleen maar poederroet in de schoorsteen bevindt, gaat het ook allemaal wel goed. Zodra er zich echter creosootresten in de vorm van brokken teer hebben vastgezet, kom je met een schoorsteenveegset van € 30,- niet ver. Het chemisch reinigen met een reinigingsblok is een vrij nieuwe methode. Ze wordt niet toegepast door professionele schoorsteenvegers, omdat het geen professioneel middel is om mee schoon te maken, maar om mee schoon te houden. Voor de doe-het-zelf-schoorsteenveger is zo’n blok een prima hulpmiddel.
Professionele schoorsteenvegers hebben zwaarder materiaal dan de € 30,- set. Daarnaast beschikt de vakman over een camera voor binnenwaartse inspectie van de schouw of rookbuis en speciale freesapparatuur om creosoot te verwijderen.
Btw-korting bij schoorsteen laten vegen
Woon je in een woning die ouder is dan 10 jaar, kun je een aanvraag doen voor btw-verlaging, wanneer je de schoorsteen laat vegen door een erkend schoorsteenveger. Je betaalt dan maar 6% in plaats van de gebruikelijke 21%.
Altijd voordelig onderhoudscontract
De meeste schoorsteenveegbedrijven bieden onderhoudscontracten aan. Net zoals je het periodieke onderhoud van je cv-installatie aan een overeenkomst kunt koppelen, is dat met de schoorsteen ook mogelijk. De schoorsteenveger houdt precies voor je bij wat er, wanneer aan reiniging en/of reparatie is uitgevoerd en na welke termijn hij je weer moet bellen voor een afspraak. Per schoonmaakbeurt gerekend, is een schoorsteen onderhoudscontract ook aanmerkelijk voordeliger dan telkens een individuele reiniging.
Niet verplicht, toch vakbekwame schoorsteenveger
Wanneer je een cv-installatie hebt op mazout of vaste brandstof, ben je sowieso gebonden aan de dienstverlening van een erkende schoorsteenveger of installateur, om de rookdoorvoer schoon te laten maken. Toch is het vaak beter, om ook wanneer er geen wettelijke verplichting op rust, de schoorsteen door een vakbekwame schoorsteenveger te laten onderhouden. En wel om redenen dat:
- Een vakbekwame schoorsteenveger exact weet wat en hoe hij een schoorsteenreiniging uit moet voeren. Hij doet immers hele dagen niets anders. Daar waar je met zelf schoorsteen reinigen een hele dag bezig bent, is hij in een uurtje klaar. Het vakbekwame oog van de schoorsteenveger constateert ook veel sneller beschadigingen zoals roetdoorslag of de inwerking van vocht. Een correct uitgevoerde onderhoudsbeurt van de schoorsteen voorkomt ongelukken zoals CO-vergiftiging of een schoorsteenbrand.
- Verzekeringsmaatschappijen vragen niet elk jaar of elke twee jaar om een attest, als bewijs dat je op tijd en door een erkend schoorsteenveger je schoorsteen hebt laten vegen. Verzekeraars gaan er vanuit dat je er alles aan doet om brand en andere ongelukken in je huis te voorkomen. Er zijn trouwens ook verzekeraars die korting op de brandverzekeringspremie geven, wanneer je kunt aantonen dat je de schoorsteen regelmatig laat onderhouden. Wanneer maakt een verzekeraar dan wel een probleem? Op het moment dat je een schade claimt van een schoorsteenbrand en je niet kunt aantonen, wanneer er door een gecertificeerd schoorsteenveger of cv-installateur voor het laatst onderhoud is uitgevoerd.
Zelf schoorsteen reinigen: hoe doe je dat?
Eerder noemden we al de twee manieren waarop je zelf de schoorsteen reinigen kunt. Dat is met een schoorsteenveegset of een reinigingsblok dat je in de haard verbrand.
1. Met een schoorsteenveegset
Met een schoorsteenveegset kun je de schouw, zowel van boven naar beneden, als van beneden naar boven kuisen. Van boven naar beneden werkt over het algemeen wat gemakkelijker, maar er kunnen situaties zijn dat je er van bovenaf niet bij kunt.
Werkwijze van bovenaf
In de veegset zitten een kogelvormige staalborstel en een touw. Deze laat je van bovenaf in de rookbuis zakken en haalt hem langzaam heen en weer. Net zo lang, totdat je het hele rookkanaal hebt schoongeborsteld. Om geen roetafval in de woning te krijgen, koppel je eerst het verwarmingstoestel af en stopt in de ingang van de rookafvoer stoppen een prop krantenpapier. Een open haard kun je afplakken met stukken karton of folie.
Als je zelf de schoorsteen gaat reinigen, doe dit dan veilig. Gebruik een degelijke ladder en veranker jezelf tijdens het vegen, met een touw aan de schoorsteen op het dak.
Werkwijze van onderaf
De veegset voor onderlangs schoorsteenvegen bevat een staalborstel in de vorm van een pijpenrager die je aan een stok bevestigd. Bij de stok horen verlengstukken, waardoor je hem op een telescopische manier, helemaal tot boven in het rookkanaal kunt duwen.
Je begint onderaan al meteen met borstelen en werkt langzaam aan naar boven. Het roet valt natuurlijk naar beneden. Om niet al te veel vuiligheid in huis te krijgen, kun je twee stukken overlappend materiaal, zoals een krant, oude lap of stuk plastic voor de rookuitlaat bevestigen, waar je de stok tussendoor steekt.
Je hoeft in deze situatie niet het dak op. Dat is veiliger, maar van onderaf schoorsteenvegen kost vaak wel meer kracht en schoonmaakwerk achteraf.
2. Met schoorsteen reinigingspoeder of een cleaning bloc
Deze manier van schoorsteen reinigen wordt door professionals in twijfel getrokken, omdat je bij deze manier van vegen geen visuele nacontrole hebt. Je verbrandt simpelweg wat reinigingspoeder in de kachel of legt een reinigingsblok in de haard. Reinigingsmiddelen die je verbrandt, met als doel de schoorsteen schoon te maken, zijn samengesteld uit chemische middelen. Bij verbranding, klonteren roetdeeltjes en aangehecht creosoot zich samen tot kleine brokjes. Deze zullen na 8-14 dagen naar beneden vallen. Om de schoorsteen schoon te houden, wordt aangeraden deze procedure preventief eenmaal in de 60 dagen toe te passen.
Pas op met roetresten!
Roet en creosoot zijn producten die vallen onder het chemisch afval. Wanneer je de schoorsteen laat onderhouden door een professionele schoorsteenveger, neemt deze het roet- en creosootafval mee. Bij het zelf schoorsteen vegen, zul je zelf dit chemische afval naar het containerpark moeten brengen. Nemen ze het daar niet aan, doet je het bij het restafval. Gooi schoorsteenafval in geen geval in je tuin of compostbak.